Historia Kolejki Wrocławsko-Trzebnicko-Prusickiej: od powstania do likwidacji

Początki historii Kolejki Wrocławsko-Trzebnicko-Prusickiej sięgają końca XIX wieku. To właśnie w 1899 roku uruchomiono tę linię kolejową, która następnie połączyła siły ze Żmigrodzko-Milicką Koleją Powiatową. W efekcie tego zawiązku powstało nowe przedsięwzięcie transportowe – Wrocławska Kolej Dojazdowa.

Stacja Trzebnica Gaj odgrywała przez cały czas istnienia kolejki kluczową rolę – pełniła funkcję jej siedziby aż do momentu ostatecznej likwidacji w 1991 roku. Dworzec Miejski we Wrocławiu, podobny do dworca Wrocław Świebodzki, był dworcem czołowym. Torowisko rozpoczynające się na tym miejscu prowadziło na północ, przechodząc przez ulice Pomorską i Reymonta, przekraczało Most Osobowicki, docierając na prawy brzeg Starej Odry i dalej zmierzało w stronę Trzebnicy.

Kluczową zmianę dla tej linii kolejowej przyniósł grudzień 1951 roku. Wówczas to decyzją zarządu stacja początkowa została przeniesiona z placu Staszica na ulicę Na Polance, za Mostem Osobowickim. Celem tej relokacji było umożliwienie sprawnego przepływu tramwajów na Osobowice. Manewry kolejowe przy dworcu i na torach powodowały duże utrudnienia dla kierowców i użytkowników komunikacji miejskiej.

27 maja 1967 roku przyniósł ostateczny koniec połączenia wąskotorowego między Wrocławiem a Trzebnicą. Kres całej Wrocławskiej Kolei Dojazdowej nastąpił natomiast 14 września 1991, gdy z Trzebnicy do Prusic odjechał ostatni planowy pociąg.

Aktualnie budynek dawnego dworca stanowi własność parafii św. Bonifacego, znajdującej się w pobliżu. Po ostatniej modernizacji budynek nawiązuje do swojej dawnej funkcji – odtworzono perony i umieszczono tam zabytkowy parowóz TX2-355. Tory przy stacji, jak również lokomotywa, mają szerokość 600 mm. Z kolei na chodniku między stacją bezynową a ulicą wyeksponowano zabytkowe, oryginalne szyny o historycznym rozstawie 750 mm.